De duurzaamheid van uw gedachten

De notaris is een ‘bewaarder van woorden’. Woorden die u op een zekere dag tot hem of haar heeft gesproken. De notaris bewaart deze woorden door samen met u inkt op een bepaalde manier te rangschikken op papier, en vervolgens dit papier heel goed op te bergen in zijn kluis. Na 20 jaar brengt hij uw woorden over naar de algemene bewaarplaats, en na 75 jaar worden uw gedachten gepubliceerd in de rijksarchieven. Testamenten pas na 100 jaar. In de rijksarchieven worden uw gedachten voor eeuwig bewaard.

In naam des Konings

De gedachten die u bij de notaris heeft geuit en die de notaris vervolgens voor u heeft opgeschreven, hebben een bijzondere eigenschap. Van deze gedachten staat namelijk onomstotelijk vast dat u ze op een bepaalde dag had en dat u ze op die dag bij uw volle verstand heeft uitgesproken. Het is zelfs zo dat in sommige gevallen de persoon tegen wie u een gedachte bij de notaris heeft uitgesproken deze gedachte kan gebruiken als een rechterlijk vonnis tegen u. Dit wordt ‘een grosse’ genoemd en boven de kopie van de notariële akte staat dan ‘In naam des Konings’.

Literatuur voor velen

In veel gevallen zijn de gedachten die u via de notaris aan het papier heeft toevertrouwd openbaar. De notaris moet namelijk van een aantal akten een kopie publiceren in registers die door iedereen kunnen worden geraadpleegd. Zo wordt de akte waarin uw woning aan u is overgedragen (inclusief de koopprijs) gepubliceerd in het Kadaster. Ook uw hypotheekakte is op deze manier voor iedereen in te zien. Een kopie van uw huwelijkse voorwaarden wordt openbaar gemaakt zodat iedereen kan zien wat u en uw echtgenoot hebben afgesproken. Statuten van een rechtspersoon liggen voor een ieder ter inzage bij het handelsregister. Andere akten met uw gedachten zijn juist strikt geheim. Zo kan bijvoorbeeld niemand tijdens uw leven uw testament inzien.

Blijf denken

Veel van de gedachten die u heeft uitgesproken bij de notaris zien op de toekomst. U heeft zich bij het uitspreken een voorstelling gemaakt van omstandigheden die nog moeten gebeuren en bij een testament heeft u zelfs iets willen zeggen tegen toekomstige generaties. Naarmate de notaris zijn akte steeds meer als ‘een product’ in de markt zet en u wordt verleid om ‘dit product’ af te nemen, loopt u het gevaar dat u denkt dat het kopen en vervolgens bezitten van ‘dit product’ afdoende is. Het is goed om te weten dat een notariële akte slechts een papieren weergave is van uw gedachten op een bepaald moment. Kijk regelmatig in de kopie van de akte om te beoordelen in of uw gedachten van toen net zo duurzaam zijn als het papier waarop ze zijn geschreven.

Mr. Willem van den Eijkel